English & other languages: click here!
Exodus 12:21-51 De dood van de eerstgeborenen
In Exodus 12-13 (ongezuurde broden) werd dit gebeuren al aangekondigd en kwam dit al even ter sprake. Nu willen we stilstaan bij het doden èn redden van de eerstgeborenen, wat verbonden is aan de viering van Pesach, wat 'voorbijgaan' betekent: "als Ik het bloed zie zal IK voorbijgaan"!
Exodus 12:11-13 En zo moet u het eten: uw middel omgord, uw schoenen aan uw voeten en uw staf in uw hand. U moet het met haast eten, het is Pesach voor de HEERE. 12. Want Ik zal in deze nacht door het land Egypte trekken en alle eerstgeborenen in het land Egypte treffen, van de mensen tot het vee. En Ik zal aan al de goden van de Egyptenaren strafgerichten voltrekken, Ik, de HEERE. 13. En het bloed zal u tot een teken zijn aan de huizen waarin u verblijft. Als Ik het bloed zie, zal Ik u voorbijgaan en er zal geen plaag onder u zijn die verderf teweegbrengt, als Ik het land Egypte zal treffen.
Israël wordt door God Zijn eerstgeborene genoemd (Exodus 4:22-23). Dit werd uitgesproken tot de farao. Omdat Egypte weigerde Gods eerstgeborene vrij te laten, eiste God de eerstgeborenen van Egypte op als straf en oordeel.
Exodus 12:21-23 Toen riep Mozes al de oudsten van Israël bijeen en zei tegen hen: Kies uit, en neem voor uzelf kleinvee voor uw gezinnen, en slacht het paaslam. 22. Neem dan een bosje hysop en doop het in het bloed dat in een schaal is, en strijk van het bloed dat in de schaal is, op de bovendorpel en op de beide deurposten. Maar wat u betreft, niemand mag de deur van zijn huis uit gaan, tot de volgende morgen. 23. Want de HEERE zal het land doortrekken om Egypte te treffen, maar als Hij het bloed zal zien op de bovendorpel en op de beide deurposten, dan zal de HEERE de deur voorbijgaan en de verderver niet toestaan om uw huizen binnen te komen om u te treffen.
Toen riep Mozes al de oudsten van Israël bijeen en zei tegen hen:...... Mozes die door God als profeet en leidsman is aangewezen bespreekt Gods aanwijzingen met de oudsten van Israël. De oudsten waren de familiehoofden die een speciale leidende rol vervulden ten opzichte van hun nageslacht.
neem voor uzelf kleinvee voor uw gezinnen, en slacht het paaslam........Ieder gezin moet een pesachlam in huis nemen. Dat was niet zo'n lief klein babylammetje zoals het bij ons vaak wordt voorgesteld, maar een lam van een jaar oud. Dat is weliswaar een lam, maar wel een volgroeid dier. (Exodus 12:5). Dit dier moest op de 14e van de eerste maand geslacht worden.
Neem dan een bosje hysop en doop het in het bloed dat in een schaal is....... een bosje van de hysopplant moest worden gebruikt als kwast waarmee het bij de slacht opgevangen bloed aangebracht moest worden op de deurposten, zowel aan de bovenkant als aan de zijkanten. Niet op de drempel...... (Hebreeën 10:29 ....... die de Zoon van God vertrapt heeft en het bloed van het verbond, waardoor hij geheiligd was, onrein geacht)
Dit bloedoffer was de basis om mensen te behoeden voor oordeel. Het was een vooruitblik op het kostbare bloed van Yeshua/Jezus, Die plaatsvervangend stierf voor hen die in Hem geloven en achter Zijn bloed schuilen.
Daarna mocht niemand de deur van zijn huis uit gaan, tot de volgende morgen....... Achter het bloed van het Lam aan de deurposten was men veilig omdat YAHWEH daaraan bevrijding en verlossing had toegekend. De gevallen engel die uit is op dood en verderf en gestuurd werd door God, moest daaraan voorbijgaan. Israël behoorde tot Gods rijk van BEVRIJDING EN LEVEN. De farao, als beeld van de antichrist voerde het bewind van SLAVERNIJ EN DOOD. Het kwam op zijn eigen hoofd neer. Helaas trok hij zijn volk mee in het verderf. Zo zal het ook gaan met degenen die trouw blijven aan valse overheden en religies. Maar elke Egyptenaar die het gebod aan Israël zou volgen en bloed aan de deurposten streek, zou gered worden.
In het Hebreeuws is het woord voor LEVEN chayim (חַיִּים). Let op de vorm van de eerste letter, chet (spreek uit: get). De Joden schrijven dikwijls, vooral op sierraden, gewoon de letter chet/get… …als een afkorting voor het woord LEVEN (chai). Als je de vorm van het op de deurposten aangebrachte bloed zou natekenen, hoe zou het er dan uitzien?
Ziet die vorm er bekend uit? Yep, het is dezelfde vorm als de Hebreeuwse letter chet/get, die soms gebruikt wordt als een afkorting voor LEVEN! Dit is één van de vele, vele manieren waarop de Tora ons een belangrijke les leert. Wanneer je Adonai’s geboden gehoorzaamt (in dit geval het Pesach ritueel) dan zal je LEVEN hebben. (Ontleend aan studie Bo van Tony Robinson)
Exodus 12:24-28 Houd dit als verordening voor u en uw kinderen, tot in eeuwigheid. 25. En het zal gebeuren, als u in het land komt dat de HEERE u geven zal, zoals Hij gesproken heeft, dan moet u deze dienst in acht nemen. 26. En het zal gebeuren, als uw kinderen tegen u zullen zeggen: Wat betekent deze dienst voor u? 27. dat u moet zeggen: Dit is een Pascha-offer voor de HEERE, Die in Egypte de huizen van de Israëlieten voorbijging, toen Hij de Egyptenaren trof en onze huizen bevrijdde. Toen knielde het volk en boog zich neer. 28. De Israëlieten gingen weg en deden zoals de HEERE Mozes en Aäron geboden had, zo deden zij.
Een verordening voor u en uw kinderen, tot in eeuwigheid........ het herdenken van deze bevrijding was een eeuwig gebod voor Israël. Het was een goede jaarlijkse gelegenheid voor de ouders om hun kinderen hierover te onderwijzen. Maar het gebod geldt ook voor de gelovigen in onze tijd die op de olijfboom uit Romeinen 11 geënt zijn. Ook zij delen in de bevrijding uit de slavernij van Babel waarmee iedereen in de hele wereld geconfronteerd wordt. Egypte en Babel, ze hebben ieder hun eigen methodes van slavernij en depopulatie, maar het komt allebei uit de koker van satan. Yeshua, het ultieme Pesachlam vernieuwde deze herdenking door zelf het PESACHLAM te zijn en het dierenbloed te vervangen door Zijn eigen mensenbloed. Hij sloot het NIEUWE VERBOND IN ZIJN BLOED! Hij gaf ZIJN LEVEN voor ons zondaars.
Yeshua, het ultieme Pesachlam vernieuwde deze herdenking door zelf het PESACHLAM te zijn en het dierenbloed te vervangen door Zijn eigen mensenbloed. Hij sloot het NIEUWE VERBOND IN ZIJN BLOED! Hij gaf ZIJN LEVEN voor ons zondaars.
Leviticus 17:11 Want het leven van het vlees is in het bloed, en Ik heb dat Zelf voor u op het altaar gegeven om voor uw leven verzoening te doen. Want het is het bloed dat door middel van het leven verzoening bewerkt.
Die in Egypte de huizen van de Israëlieten voorbijging, toen Hij de Egyptenaren trof en onze huizen bevrijdde.......
Toen knielde het volk en boog zich neer....... na het aanhoren van Mozes knielde het volk en bogen de Israëlieten het hoofd, uit eerbied en ontzag voor de HEERE. Vervolgens deden ze wat de HEERE hun via Mozes en Aäron had bevolen.
Exodus 12:29 En het gebeurde te middernacht dat de HEERE alle eerstgeborenen in het land Egypte trof, vanaf de eerstgeborene van de farao, die op zijn troon zou zitten, tot aan de eerstgeborene van de gevangene, die zich in de gevangenis bevond, en alle eerstgeborenen van het vee. 30. Toen stond de farao 's nachts op, hij en al zijn dienaren en alle Egyptenaren. En er was een luid geschreeuw in Egypte, want er was geen huis waarin geen dode was.
Het gebeurde te middernacht dat de HEERE alle eerstgeborenen in het land Egypte trof....... Wat er in Exodus 11:4-7 werd aangekondigd vindt nu plaats. Midden in de nacht worden alle eerstgeborenen in Egypte gedood, terwijl de Israëlieten onder de bescherming van het BLOED het Pesachmaal eten: het geroosterde lam met ongezuurd brood en bittere kruiden.
De verderfengel maakt geen verschil tussen rijk, hoog van aanzien en status, arm of ziek, oud of jong. In ieder huis is een dode. Verschrikking en ontsteltenis in de straten van Egypte. Ontzagwekkende stilte in het kamp van Israël. De Israëlieten moeten binnen blijven en dat is maar goed ook.
Exodus 12:12 Want Ik zal in deze nacht door het land Egypte trekken en alle eerstgeborenen in het land Egypte treffen, van de mensen tot het vee. En Ik zal aan al de goden van de Egyptenaren strafgerichten voltrekken, Ik, de HEERE.
Numeri 33:4 terwijl de Egyptenaren hen begroeven die de HEERE onder hen getroffen had, alle eerstgeborenen; ook had de HEERE strafgerichten voltrokken over hun goden.
Toen stond de farao 's nachts op, hij en al zijn dienaren en alle Egyptenaren. En er was een luid geschreeuw in Egypte....... Eindelijk wist de farao dat de HEER God groter was dan alle Egyptische goden en groter was dan de farao zelf – van wie men dacht dat hij een god was. Maar zou hij dat erkennen? Hij kòn het niet meer ontkennen.
Exodus 12:31-36 En hij riep Mozes en Aäron in de nacht, en zei: Sta op, ga weg uit het midden van mijn volk, zowel u als de Israëlieten, en ga weg, dien de HEERE, zoals u gesproken hebt. 32. Neem zowel uw kleinvee als uw runderen mee, zoals u gesproken hebt, en ga heen. Maar zegen ook mij! 33. De Egyptenaren drongen sterk aan bij het volk, om het snel uit het land te laten gaan, want zij zeiden: Wij gaan anders allemaal sterven! 34. Toen pakte het volk zijn deeg op nog vóór het gezuurd was. Hun baktroggen waren in hun kleren op hun schouders gebonden. 35. De Israëlieten hadden gedaan overeenkomstig het woord van Mozes en hadden van de Egyptenaren zilveren voorwerpen, gouden voorwerpen en kleren gevraagd. 36. Bovendien had de HEERE het volk genade gegeven in de ogen van de Egyptenaren, zodat zij hun het gevraagde gaven. Zo beroofden zij de Egyptenaren.
De farao riep Mozes en Aäron in de nacht...... De farao liet Mozes en Aäron komen. Die krijgen een gebod te horen van de farao: "Sta op, ga weg uit het midden van mijn volk". De farao gaf Israël geen toestemming om te vertrekken; nee, nu beveelt hij hen te gaan. Dit was precies wat de HEER tegen Mozes zei dat er zou gebeuren: Exodus 11:1 De Here nu had tot Mozes gezegd: Nog een plaag zal Ik over Farao en over Egypte brengen, daarna zal hij u in uw geheel vanhier laten gaan; wanneer hij u laat gaan, zal hij u met geweld vanhier wegdrijven. NBG
Ga heen. Maar zegen ook mij.........! Dit laat zien dat farao nu wist wie de HEER was, de God die groter was dan de farao en die Farao moet zoeken voor een zegen. Farao kwam alleen tot deze kennis doordat God hem totaal gebroken had. Maar dat is ook Gods bedoeling. De vijanden zullen Hem als Meerdere moeten erkennen. Hoe vaak schrijft Ezechiël niet namens God: "Dan zullen zij weten dat Ik YAHWEH ben!" De HEERE wist wel dat die ene plaag nog nodig was om de wil van farao te breken, zodat hij uiteindelijk het volk van Israël zal laten gaan, ook al achtervolgt hij het later weer als ze op de doortocht zijn door de
Rode Zee.
De Egyptenaren drongen sterk aan bij het volk, om het snel uit het land te laten gaan...... het Egyptische volk was het er ook mee eens dat de Israëlieten weg moesten. Ze waren zo bang: "Wij gaan anders allemaal sterven!". In feite betaalden ze de Israëlieten opdat ze maar snel zouden vertrekken. Daarom vertrokken de kinderen van Israël gehaast, zo snel dat er geen tijd was om het brood te laten rijzen. Daarom moesten ze ongezuurd brood eten, zoals de HEER had bevolen. Ze nemen het, gewikkeld in kledingstukken, op hun schouders mee.
Ze hadden van de Egyptenaren zilveren voorwerpen, gouden voorwerpen en kleren gevraagd....... Mozes had het opgedragen en daarom vroegen de Israëlieten aan de Egyptenaren om hen geld en waardevolle spullen mee te geven. Wat zegt materieel bezit nog bij mensen die zojuist hun geliefden hebben verloren. Ze gaven ruimhartig. En Israël kreeg het loon voor hun slavenarbeid op deze manier uitbetaald. "de HEERE had het volk genade gegeven in de ogen van de Egyptenaren, zodat zij hun het gevraagde gaven." Dat ze enorm veel hadden meegekregen kwam hen tijdens de woestijnreis goed van pas.
Exodus 12:37-39 Zo trokken de Israëlieten van Rameses naar Sukkoth, ongeveer zeshonderdduizend man te voet, mannen alleen, vrouwen en kleine kinderen niet meegerekend. 38. Ook trok een grote groep van mensen van allerlei herkomst met hen mee, en kleinvee en runderen, zeer veel vee. 39. Zij bakten ongezuurde koeken van het deeg dat zij uit Egypte meegebracht hadden, want het was niet gezuurd, omdat zij uit Egypte waren verdreven en niet hadden kunnen wachten, en ook geen proviand voor zich hadden klaargemaakt.
Zo trokken de Israëlieten van Rameses naar Sukkoth.......
Eindelijk is het zover... De Israëlieten gaan op reis. Wat hebben ze daarnaar uitgezien. Ze trekken van Rameses naar Sukkot. Sommigen uitleggers zeggen dat dit een Egyptische garnizoenstad is. Anderen noemen het een kampement dat de naam Sukkot heeft omdat er schuilhutten zijn.
ongeveer zeshonderdduizend man te voet..... Er wordt in dit vers gesproken over zeshonderdduizend mannen en erg veel vee. In totaal zal het volk Israël hebben bestaan uit ongeveer twee tot drie miljoen mensen. Er reizen ook veel niet-Israëlieten mee. (zie Numeri 11:4).
Zij bakten ongezuurde koeken van het deeg ......
Van het ongezuurde deeg dat is meegenomen, worden koeken gebakken. Het volk is zo snel vertrokken uit Egypte dat de Israëlieten geen tijd hebben gehad om proviand klaar te maken.
Exodus 12:40-42 De verblijfsduur van de Israëlieten, de tijd dat zij in Egypte gewoond hadden, was vierhonderddertig jaar. 41. En het gebeurde na verloop van vierhonderddertig jaar, op deze zelfde dag gebeurde het: alle legers van de HEERE zijn uit het land Egypte vertrokken. 42. Een nacht van waken was dit voor de HEERE om hen uit het land Egypte te leiden. Daarom is dit een nacht ter ere van de HEERE: een waken voor alle Israëlieten, al hun generaties door.
De verblijfsduur van de Israëlieten, in Egypte was vierhonderddertig jaar......... Blijkbaar begon de uittocht uit Egypte op dezelfde kalenderdag als de 430ste herdenkingsdag van Israëls tijd in Egypte. Het is opmerkelijk bewijs dat God beloften vaak vervult op verjaardagen van eerdere of geprofeteerde gebeurtenissen. In totaal heeft Israël 430 jaar in Egypte gewoond. De HEERE heeft Zijn volk op een wonderlijke manier verlost. Daarom moet Israël deze geschiedenis in het vervolg nauwgezet herdenken ter ere van God.
Een nacht van waken was dit voor de HEERE om hen uit het land Egypte te leiden........ Eigenlijk ben ik nog weinig bekend met het houden van de 'nacht van waken'. Het was vanzelfsprekend een bijzondere spannende en indrukwekkende nacht, waarover de Here de opdracht geeft deze alle generaties door tot Zijn eer te herdenken.
Exodus 12:43-49 En de HEERE zei tegen Mozes en Aäron: Dit is de verordening voor het Pascha: geen enkele vreemdeling mag ervan eten. 44. Maar elke slaaf die u van iemand met geld gekocht hebt, mag ervan eten, zodra u hem besneden hebt. 45. Geen vreemdeling en dagloner mag ervan eten. 46. In één huis moet het gegeten worden. U mag van het vlees niets uit het huis naar buiten brengen, en u mag er geen been van breken. 47. Heel de gemeenschap van Israël moet dit doen. 48. Als er nu een vreemdeling bij u verblijft en als die voor de HEERE het Pascha wil houden, laat dan al wie mannelijk is bij hem, besneden worden. Dan mag hij naar voren komen om het Pascha te houden, en zal hij zijn als een ingezetene van het land. Niemand echter die onbesneden is, mag ervan eten. 49. Eén wet is er voor de ingezetene en voor de vreemdeling die te midden van u verblijft.
Dit is de verordening voor het Pascha: geen enkele vreemdeling mag ervan eten...... De HEERE geeft nadere voorschriften voor Pesach met het oog op de vreemdelingen die met Israël zijn meegetrokken naar Sukkoth. Om deel te nemen aan Pesach, moest men zich bij het volk Israël voegen. Het besneden zijn en het vieren van Pesach behoort bij elkaar. In onze tijd gaat het over de besnijdenis van het hart als voorwaarde om deel te nemen aan de Pesach viering. Wie in Christus is heeft deel aan zijn besnijdenis (Kolossenzen 2:11 - Romeinen 4:11 en 1 Korinthe 7:8). Klik hier voor het onderwerp besnijdenis.
In één huis moet het gegeten worden....... de Pesach maaltijd moet gegeten worden in het huis waar het wordt bereid. Geen deel naar de buren brengen bijvoorbeeld. Ook de botten mogen niet gebroken worden. Dit verwijst voor ons duidelijk naar het offer van Yeshua. (Psalm 34:21; Johannes 19:36).
Eén wet is er voor de ingezetene en voor de vreemdeling die te midden van u verblijft...... wetten die voor Israël gelden zijn ook bestemd voor vreemdelingen en dus voor gelovigen uit de heidenen die op Israël geënt zijn (Romeinen 11:19 en 24).
Exodus 12:50-51 Alle Israëlieten deden zoals de HEERE Mozes en Aäron geboden had, zo deden zij. 51. En het gebeurde op deze zelfde dag dat de HEERE de Israëlieten uit het land Egypte leidde, ingedeeld naar hun legereenheden.
Alle Israëlieten deden zoals de HEERE Mozes en Aäron geboden had.........
wat is dit een mooi getuigenis. In dit hele hoofdstuk zien we hoe Israël gewillig de weg ging die God hen wees.
Zij vertrokken voor de ogen van de Egyptenaren door een
OPGEHEVEN HAND
Dat mooie begin, hoe God er vol liefde tegenaan keek, is beschreven in de profetie van Ezechiël:
Ezechiël 16:4-8 Wat uw geboorte betreft, op de dag dat u geboren werd, werd uw navelstreng niet afgesneden, werd u niet met water schoongewassen, werd u ook al niet met zout ingewreven, en al helemaal niet in doeken gewikkeld. 5. Geen oog zag naar u om, om een van die dingen uit medelijden bij u te doen. U werd weggeworpen op het open veld uit afschuw voor uw leven op de dag dat u geboren werd. 6. Toen Ik voorbij u kwam, zag Ik u trappelend in uw bloed en Ik zei tegen u in uw bloed: Leef! Ja, Ik zei tegen u in uw bloed: Leef! 7. Ik heb u even overvloedig gemaakt als het gewas op het veld. U groeide op, u werd groot en u kwam tot grote schoonheid. Uw borsten werden stevig, uw haar groeide, maar u was naakt en bloot. 8. Toen Ik voorbij u kwam, zag Ik u, en zie, uw tijd was de tijd van de liefde. Zo spreidde Ik Mijn vleugel over u uit en bedekte uw naaktheid. Daarop zwoer Ik u een eed en ging een verbond met u aan, spreekt de Heere HEERE, en zo werd u van Mij.
En het gebeurde op deze zelfde dag dat de HEERE de Israëlieten uit het land Egypte leidde........ er gebeurde heel veel op die éne dag, de 15e van de eerste Bijbelse maand. Het volk van God werd geboren. Vervuld was het eerste deel van de belofte die God aan Mozes uitsprak bij de brandende struik bij de Sinaï:
Exodus 6:5-7 Zeg daarom tegen de Israëlieten: Ik ben de HEERE. Ik zal u uitleiden van onder de dwangarbeid van de Egyptenaren. Ik zal u redden uit hun slavernij en u verlossen door een uitgestrekte arm en door zware strafgerichten. 6. Ik zal u tot Mijn volk aannemen en Ik zal u tot een God zijn. Dan zult u weten dat Ik de HEERE, uw God, ben, Die u uitleidt van onder de dwangarbeid van de Egyptenaren. 7. Ik zal u brengen in het land waarvoor Ik Mijn hand opgeheven heb, dat Ik het aan Abraham, Izak en Jakob geven zou. Ik zal het u in erfelijk bezit geven, Ik, de HEERE.
Ida