English & other languages: click here!

Jesaja 33 - YAHWEH verlost SION!


Dit lied is een psalm, opgebouwd uit stem en tegenstem. Jesaja blikt profetisch vooruit op de verwoesting van koning Sanherib van Assyrië en zijn leger. De HEERE wordt geprezen voor Zijn verlossing. Toch zijn de vervullingen van deze profetie in de Bijbelse tijden nog maar heel onvolmaakt en kwetsbaar. De komst van de Heilige Geest, de terugkeer uit de ballingschap waren hoopvolle tekenen die verwijzen naar de vervulling in latere tijd. Ten slotte volgen beloften over Gods vrede ten tijde van het Messíaanse rijk. Daarop slaat ook die prachtige zin in vers 17: "Uw ogen zullen de Koning aanschouwen in Zijn schoonheid." Dan hebben we te maken met ingrijpende veranderingen die het hele bestaan en de gehele schepping omvatten, zoals dat beschreven is in Jesaja 65-66. 


Jesaja 33:1 Wee u, verwoester, u die zelf niet verwoest bent, en u die trouweloos handelt, al heeft men tegenover u niet trouweloos gehandeld. Hebt u het verwoesten voltooid, dan zult u zelf verwoest worden; bent u gereed met trouweloos handelen, dan zal men tegen u trouweloos handelen.

Wee u, verwoester, u die zelf niet verwoest bent, en u die trouweloos handelt......... dit zou zo maar tegen satan gezegd kunnen worden, maar God zegt het tegen een volk dat verraderlijk handelt, dat de kenmerken van satan vertoont. Het is Assyrië dat Israël en de landen er omheen veroverde en nu Juda aanvalt, terwijl Juda zich niet trouweloos tegen hen had opgesteld. dan zult u zelf verwoest worden.......Maar eenmaal, als ze hun hoogtepunt bereikt hebben, zullen ze een koekje van eigen deeg krijgen, erger dan wat ze zelf aangericht hebben: dan zal men tegen u trouweloos handelen. 

Jesaja 33:2-4 HEERE, wees ons genadig, op U hebben wij gewacht. Wees elke morgen hun arm; ja, ons heil in tijd van benauwdheid. 3. Voor het daverend geluid zullen de volken vluchten; als U Zich verhoogt, zullen de heidenvolken overal verspreid worden. 4. Dan zal uw buit verzameld worden, zoals zwermsprinkhanen zich verzamelen; zoals sprinkhanen erop afstormen, stormt men erop af.

HEERE, wees ons genadig, op U hebben wij gewacht........  het gaat hier om de benauwdheid van Juda en Jeruzalem vanwegede de dreigende inval van Sanherib. Waarschijnlijk in de tijd dat de legers zich om Jeruzalem hebben geschaard. Deze smeekbede om genade laat zien dat Juda niet langer Egypte's hulp verwacht.  Wees elke morgen hun arm; ja, ons heil in tijd van benauwdheid........ in deze zin komt zowel wij/ons als zij/hun voor.  Dat is verwarrend. 

Jesaja spreekt in de wij/ons vorm als het gaat om wat ze gemeenschappelijk verwachtten

 

Eerst verwachtte Juda zijn hulp van Egypte. Maar nu hebben ze zich daarvan bekeerd en vraagt Jesaja dan ook om Gods arm, d.w.z. bescherming voor hen, tegen de Assyriërs. Dat is tot heil van ons (Jesaja en Juda) als het benauwd wordt. Als ze zich niet bekeerd hadden, had Jesaja blijkbaar niet om hun bescherming gevraagd. Ze wachten nu op de Heer en kijken  elke morgen (bij het aanbreken van de dag)  naar Zijn arm. (= Zijn bescherming).

Voor het daverend geluid zullen de volken vluchten....... dit doet denken aan de overwinning die God in Samaria bewerkte, waarbij de vijand op de vlucht was gegaan voor een geluid van strijdwagens en paarden (2 Kon. 7:6-7): het geluid van voetstappen in de toppen van de moerbeibomen (2 Samuël 5:24) toen koning David de Filistijnen versloeg. Het kan het geluid van de shofar zijn, die oproept tot de strijd van de HEERE, het rollen van de donder (Psalm 29:3); het brullen van een leeuw (Jer. 25:30) of Zijn stem waardoor Assyrië verpletterd wordt, hij die met de roede sloeg (Jesaja 30:30-31).

als U Zich verhoogt, zullen de heidenvolken overal verspreid worden..... dit zinsdeel is helemaal in overeenstemming met de volgende tekst: 

Numeri 10:35 En het was bij het opbreken van de ark dat Mozes zei:

Sta op, HEERE,

laat Uw vijanden overal verspreid worden en hen die U haten, van Uw aangezicht vluchten!

dan zal uw buit verzameld worden....... de buit die de Assyriërs van de volken hebben geroofd zal nu van hen worden geroofd.  Zo gretig als sprinkhanen zich voeden met het vruchtbare gewas, zo begerig zullen de inwoners van Juda zich werpen op de buit die hen in de schoot geworpen wordt.  

Jesaja 33:5-6 De HEERE is hoogverheven, want Hij woont in de hoogte. Hij heeft Sion vervuld met recht en gerechtigheid. 6. Hij zal zijn de vastheid van uw tijden, een rijkdom aan heil, wijsheid en kennis; de vreze des HEEREN zal zijn schat zijn.

De HEERE is hoogverheven, want Hij woont in de hoogte......   "Zing de HEER, want Hij is hoogverheven" zong Mirjam, nadat lang geleden de Farao met zijn wagens en ruiters door God in de zee gestort waren (Exodus 15:21). Nu geldt die triomfzang de door God verslagen Assyriërs. Juda had een moeilijke tijd achter de rug. Toch hadden ze daardoor leren zien dat dit het gevolg was van het feit dat ze hun vertrouwen op Egypte hadden gesteld. Ze hadden zich bekeerd. De diepte waar ze doorheen zijn gegaan had hen de hoog verhevenheid van Yahweh leren zien. 

Hij heeft Sion vervuld met recht en gerechtigheid........ YAHWEH heeft recht gedaan aan Sion (Jeruzalem), omdat Hij een God van gerechtigheid is. Hij is deze profetische lofzang waard. Hij zal opnieuw recht en gerechtigheid doen aan Jeruzalem en dan zal Zijn gerechtigheid niet meer van Sion wijken.  Het is een profetische voorvervulling van het komende Vrederijk en het daarop volgende nieuw Jeruzalem.  
Hij zal zijn de vastheid van uw tijden, een rijkdom aan heil, wijsheid en kennis..... deze tekst is op verschillende manieren vertaald, maar uit al die vertalingen blijkt dat alle zekerheid en vertrouwen in alles waar me mee te maken hebben, alleen te vinden is in de hoogverheven YAHWEH, de Bron van recht en gerechtigheid. 
de vreze des HEEREN zal zijn schat zijn....... als Assyrië alleen al door de stem van YHWH verpletterd wordt (Jesaja 30:30) dan kan niemand stand houden voor de God van Israël. Waarvoor moet je dan nog vrezen? Hem liefhebben, vrezen en gehoorzamen zal de mens altijd ten goede komen. Daarom is het geloof in YHWH de grootste schat, waardoor er stabiliteit in het leven komt.

Jesaja 33:7-9 Zie, hun allersterksten schreeuwen het uit daarbuiten, de vredeboden wenen bitter. 8. De gebaande wegen zijn verlaten, de gebruiker van de weg ontbreekt. Hij verbreekt het verbond, hij versmaadt de getuigen, hij acht geen sterveling. 9. Het land treurt, verkommert. De Libanon staat beschaamd, hij is verwelkt, Saron is geworden als de Vlakte, en Basan en Karmel schudden hun bladeren af.

Het decor verandert. De zegeningen van het komende vrederijk maken plaats voor de beschrijving van het oordeel dat daaraan vooraf gaat. De eerste vervulling van het oordeel wordt veroorzaakt door het Assyrische leger. Dit zal dan de tegenstem zijn in deze psalm.

Met de ‘allersterksten’ worden hier de gezanten bedoeld die namens Sanherib met koning Hizkia moeten onderhandelen. Ze stonden buiten de muren van Jeruzalem. Hizkia heeft vredeboden gestuurd om vrede te bewerken (2 Koningen 18:17-19). De gezanten van Sanherib schreeuwen het uit, zodat de bevolking het achter de muren kan horen:

2 Koningen 18:22 En als u tegen mij zegt: Wij vertrouwen op de HEERE, onze God – is Hij het niet van Wie Hizkia de offerhoogten en altaren verwijderd heeft? En heeft Hizkia niet tegen Juda en tegen Jeruzalem gezegd: Voor dit altaar in Jeruzalem moet u zich neerbuigen?

Sanherib is zo overtuigd van de komende overwinning, dat hij er een weddenschap op durft aan te gaan met als inzet 2000 gevechtspaarden. Tegelijkertijd is deze grootspraak van de vijand een profetie voor wat in latere tijden ook gebruikt zal worden om de mens angst aan te juichen zodat hij zich voor hen gaat buigen. Zijn we daarop voorbereid? 

hun allersterksten schreeuwen het uit daarbuiten...... wanneer het oordeel van de HEERE over de aarde komt, heeft de vijand een brutale godslasterlijke mond, maar hij zal door God worden vernederd.  

de vredeboden.....die op andere volken (de VN)  vertrouwden in plaats van op de HEERE – zullen bitter wenen . Zelfs de machtige Libanon, met haar majestueuze cederwouden wordt beschaamd de bomen verwelken, er is geen verkeer op de wegen, je ziet er geen mens. Saron, het vruchtbare kustgebied tussen Jaffa en de Karmel is nu een dorre vlakte.

Hij verbreekt het verbond, hij versmaadt de getuigen.....  Assyrië heeft zich niet gehouden aan zijn gedane toezeggingen. De verbonden met andere landen hebben geen waarde ook al zijn ze onder getuigen gesloten. Ze worden verbroken als het erop aankomt. Maar de komende Vredevorst, wiens heerschappij op Zijn schouders rust, is Zelf de vervulling van het verbond. Hij staat er garant voor.

Jesaja 33:10-13 Nu zal Ik opstaan, zegt de HEERE, nu zal Ik verhoogd worden, nu zal Ik verheven worden. 11. U gaat zwanger van stro, u zult stoppels baren; uw adem is een vuur dat u verteren zal. 12. De volken zullen verbrande kalk worden, als afgekapte dorens zullen zij met vuur verbrand worden. 13. Hoor, u die ver weg bent, wat Ik heb gedaan, en u die dichtbij bent, erken Mijn macht!

Nu zal Ik opstaan, zegt de HEERE, nu zal Ik verhoogd worden, nu zal Ik verheven worden..... tot driemaal toe staat er 'nu' in deze tekst. De tijd is aangebroken! Toen de vijanden God uitdaagden en sterker dan Hij dachten te zijn, toen de vijandige legers als een grote massa sprinkhanen zich om de muren van Jeruzalem verzamelden, toen de manschappen die het land moesten verdedigen verdrietig terneer zaten en huilden, toen kwam YAHWEH te hulp. Toen de druivenoogst van de Basan en de Karmel was mislukt, de reizigers wegbleven van de wegen, toen stond de YAHWEH op. God wordt verhoogd temidden van een verdrukt volk, want zij zoeken Zijn aangezicht en vertrouwen Hem. Hoe dieper de ellende, hoe meer YAHWEH verheerlijkt wordt, als Hij nu handelt in antwoord op hun roepen,

U gaat zwanger van stro, u zult stoppels baren; uw adem is een vuur dat u verteren zal...... de Assyriërs die in hun hoogmoed dachten dat zij de wereld beheersten, en dat de God van Israël het af moest leggen tegen hun goden, worden ten diepste vernederd. Ze hadden zulke grootse plannen, ze waren er vol (zwanger) van, maar die waren in Gods ogen stro en stoppels, bestemd om met vuur verbrand te worden. Zo zal het met alle volken gaan die tegen Jeruzalem zullen optrekken. 

De volken zullen verbrande kalk worden....... we zien hier weer dat het oordeel over Assyrië veel verder reikt naar de tijd van het einde. Menselijke beenderen kunnen tot kalk verbrand worden (Amos 2:1). Het zal allemaal binnen een heel kort tijdsbestek plaatsvinden. 
Hoor, u die ver weg bent, wat Ik heb gedaan, en u die dichtbij bent, erken Mijn macht.......! Dit is een belangrijke oproep. Iedereen, of je nu ver weg bent of dichtbij, moet dit in zijn oren knopen. Dit alles komt! Jesaja heeft dit ook voor jou en mij moeten opschrijven. Als je Gods Woord serieus neemt, zul je dit in je hart bewaren, er naar uit zien. Maar bovenal Gods macht erkennen! De volkeren zouden blij moeten zijn omdat de HEERE degenen die in de geest van Assyrië te werk gaan, straft in het verterend vuur. Hij heeft het volle recht dit brandend vuur over de aarde te doen komen om de aarde te zuiveren. Om Israël de plaats te laten innemen die het rechtens toekomt! Regeringsleiders, wereldleiders, verenigde naties, waar mensen zo naar opkijken, waarvan ze zoveel verwachtten, ze worden aan de kant gezet, veroordeeld. Ze hebben niets meer te zeggen. De meesten zullen eindigen als verbrand kalk.  

Jesaja 33:14-19 De zondaars in Sion zijn angstig, huiver heeft de huichelaars aangegrepen: Wie onder ons kan verblijven bij een verterend vuur? Wie onder ons kan verblijven bij een eeuwige gloed? 15. Hij die wandelt in gerechtigheid en billijk spreekt, die winstbejag door afpersing verwerpt, die zijn handen afwerend schudt om geen geschenken aan te nemen, die zijn oor dichtstopt om niet van bloedvergieten te horen, die zijn ogen sluit om het kwaad niet te zien – 16. die zal wonen op de hoogten; bergvestingen op de rotsen zullen zijn veilige vesting zijn, zijn brood wordt hem gegeven, van water is hij verzekerd. 17. Uw ogen zullen de Koning aanschouwen in Zijn schoonheid. Ze zullen een wijd uitgestrekt land zien. 18. Uw hart zal de verschrikking overdenken: Waar is de schrijver? Waar is de betaalmeester? Waar is hij die de torens telt? 19. Het onbeschaamde volk zult u niet meer zien, het volk met zo'n onbegrijpelijke taal dat je het niet begrijpen kunt, met die bespottelijke tongval; het is niet te verstaan.

De zondaars in Sion zijn angstig, huiver heeft de huichelaars aangegrepen....... het zijn niet alleen de vijanden van Israël, maar ook degenen van hun eigen volk, zij die onrecht doen, worden nu bang. Ze zien Gods grote macht bij het doden van het Assyrische leger. God is een verterend vuur en een zondaar kan niet voor Hem bestaan. 
Hij die wandelt in gerechtigheid en billijk spreekt...... nu volgt een opsomming van datgene wat men in zijn leven doet en waarmee men God behaagt: hij beoefent gerechtigheid, zijn spreken is oprecht,

hij zal een ander niet afzetten om zelf voordeel te behalen, hij pakt geen kadootjes aan waardoor het kwaad in een doofpot wordt gestopt, hij wil niet stiekem kijken naar het kwaad wat een ander doet. Zulke mensen zullen veilig wonen en het zal hen niet ontbreken aan eten en drinken. 

Uw ogen zullen de Koning aanschouwen in Zijn schoonheid..... de oprechten zullen getuige mogen zijn van de verheerlijkte Koning in al Zijn luister, Zijn schoonheid. Het zal een schoonheid van een andere orde zijn, een schoonheid die van binnen uit komt. Niet zoals mensen die hun gevoel van eigenwaarde op moeten krikken door zich te sieren met dure bezittingen, edelgesteenten en juwelen. Dat hoort thuis bij de hoer van Babylon (Openbaring 18:12).
Ze zullen een wijd uitgestrekt land zien....... De oprechten die door de belegering Jeruzalem niet uit konden, kunnen nu gaan en staan waar ze willen. Er ligt een wijd land voor ze open. Dat geldt ook voor de vervolgden in de eindtijd die worden belemmerd in hun doen en laten. Ze zullen weer in de vrijheid staan.

Uw hart zal de verschrikking overdenken...... onwillekeurig komt het verleden weer in gedachten. Ze herinneren zich de buitenlanders met een andere taal die belasting kwamen innen van het volk dat leed door de onderdrukking. Al die baantjes om de kas van de vijand te spekken: de schrijver (notaris);  de betaalmeester (de ontvanger der belastingen)  hij die de torens telt....dat waren mogelijk de mannen die de militaire weerstand moesten inschatten. In onze tijd zullen het de controleurs, de handhavers, de camera's, de 5G toepassingen en wat dies meer zijn. Straks als het Vrederijk aanbreekt zeggen we opgelucht: waar zijn ze nu allemaal die mensen die met kunstmatige intelligentie ons strikten in regels en protocollen, en waar is die controle apparatuur gebleven? 

Jesaja 33:20-24 Aanschouw Sion, de stad van onze samenkomsten. Uw ogen zullen Jeruzalem zien, een veilige woonplaats, een tent die niet afgebroken zal worden, waarvan de pinnen voor altijd niet uitgetrokken zullen worden en waarvan geen enkel touw gebroken zal worden. 21. Want de HEERE zal daar in Zijn macht bij ons zijn. Het zal een plaats van rivieren, van brede stromen zijn. Geen roeiboot zal erop varen, geen statig schip zal er passeren. 22. De HEERE is immers onze Rechter, de HEERE is onze Wetgever, de HEERE is onze Koning; Híj zal ons verlossen. 23. Uw touwen hangen slap, ze houden hun mast niet op zijn plaats, ze spannen het zeil niet uit. Dan wordt er een rijke buit verdeeld, zelfs verlamden roven buit. 24. Geen inwoner zal zeggen: Ik ben ziek. Want het volk dat daar woont, zal vergeving van ongerechtigheid hebben ontvangen.

Aanschouw Sion, de stad van onze samenkomsten. Uw ogen zullen Jeruzalem zien........ de stad wordt weer zoals het bedoeld was: de woonplaats van God en de mensen: een veilige woonplaats!

een tent die niet afgebroken zal worden.....  een tabernakel (ohel אֹהֶל) die niet zal worden afgebroken, zoals gebeurde in Gods woonplaats in Silo.

waarvan de pinnen voor altijd niet uitgetrokken zullen worden...... Gods woonplaats is nu een vaste woonplaats. Geen tabernakel die moet worden meegenomen op reis, zoals in de woestijn. Er zal dan ook geen ballingschap meer zijn. 

Want de HEERE zal daar in Zijn macht bij ons zijn........ een veiliger woonplaats is er niet. Als ze samenkomen om Hem te eren zal God Zijn macht aan hen tonen.
Het zal een plaats van rivieren, van brede stromen zijn......De meeste grote beschavingen zijn ontstaan ​​rond belangrijke rivieren. Israël in het algemeen en Jeruzalem in het bijzonder vormden hierop uitzonderingen. Ook voor het drinkwater was Jeruzalem afhankelijk van de ene Gihon bron. In Psalm 46:5 is er sprake van 'beekjes van de rivier die de stad van God verblijden'. Deze profetie komt ook naar voren in Ezechiël 47. Dat water heeft een reinigende. gezondmakende functie. 

Geen roeiboot zal erop varen, geen statig schip zal er passeren...... mogelijk hadden ze in Juda ervaring met scheepvaart van vijandige Assyriërs. De vangst van vis zal overvloedig zijn (Ezechiël 47:10). In die tekst staan de vissers bij het water.  Ze varen er niet op.

De HEERE is immers onze Rechter, de HEERE is onze Wetgever, onze Koning......  Hier worden drie functies van God genoemd. Hij zal rechtspreken, en wat kan dat heerlijk zijn als je verkeerd behandeld bent. Hij zorgt voor goede en rechtvaardige wetten en als Koning zal Hij een wijs beleid voeren. Alles wat scheef gegroeid is zal rechtgezet worden. Dat betekent verlossing en redding, daarop kan Juda vertrouwen.

Uw touwen hangen slap, ze houden hun mast niet op zijn plaats........ deze overgang lijkt een beetje vreemd. Maar gezien de vorige teksten zou het kunnen zijn dat de handel en de scheepvaart stil zijn komen te liggen doordat Gods oordelen de wereldeconomie treffen. Assyriërs en alle andere volken voeren in die tijd met zeilschepen.  Als die schepen stil komen te liggen  gaan de touwen slap hangen en zakken de zeilen in elkaar. Er liggen dan nog vijandelijke schepen te vergaan met waardevolle handelswaar aan boord. Zo wordt de volgende zin ook begrijpelijk: Dan wordt er een rijke buit verdeeld, zelfs verlamden roven buit (zie Zacharia 14:1).

Geen inwoner zal zeggen: Ik ben ziek....... als de aarde goed geregeerd wordt, het water vanuit de tempelbeek de natuur herstelt, als er recht gedaan wordt, als de bladen aan de bomen geneeskrachtig zijn (Ezechiël 47:12), en last but not least, als de zonde teruggedrongen wordt....... dan verdwijnen ook de ziektes. Met de belangrijkste reden wordt dit hoofdstuk afgesloten:

Want het volk dat daar woont, zal vergeving van ongerechtigheid hebben ontvangen........  als God ingrijpt in de geschiedenis dan betekent het niet alleen dat de vijanden worden uitgeroeid. De vijandschap en ongerechtigheid die er sinds de zondeval in ieder mens is, moet berouwvol zijn beleden aan God. De straf daarvoor is betaald aan het kruis, door het bloed van Yeshua. Dat spreekt ons vrij van het oordeel: 'het verterende vuur' zoals dat over de Assyriërs (en Babyloniërs) werd uitgesproken.  
Het is de gerechtigheid van Yeshua die Israël wordt toegerekend, en het overblijfsel zal leven uit Zijn vergeving! Bij dat gezegend volk mogen wij door Yeshua gerekend worden. Hem zij het danklied, voor onze Koning in Zijn schoonheid:
  

Psalm 45:2 Mijn hart brengt een goed woord voort; ik draag mijn gedichten voor over een Koning; mijn tong is een pen van een vaardige schrijver. 3. U bent veel mooier dan de andere mensenkinderen; genade is op Uw lippen uitgegoten, daarom heeft God U voor eeuwig gezegend.

Ida