English & other languages: click here!

Jakob een voorbeeld voor Efraïm


Het derde en laatste deel van het boek Hosea (Hosea 12:1 - 14:10) begint in de eerste drie verzen met een algemene opmerking over Gods rechtszaak tegen Israël vanwege verbondsbreuk. Daarna volgen aanklachten tegen Israël, waarbij zowel over het heden als over het verleden gesproken wordt (Hosea 12:1 - 14:1). In dit hoofdstuk worden opvallend veel feiten uit het verleden van Israël naar voren gehaald. Het geloof en het handelen van Jakob wordt aan Israël ten voorbeeld gesteld. Efraïm is blind voor Gods trouwe zorg die ook blijkt in het leven van Jakob. Het volk miskent Gods goedheid en zal daarom worden gestraft. De HEERE belooft echter ook een nieuw begin. 


Hosea 12:1 Met leugen omringt Efraïm Mij, en het huis van Israël doet dat met bedrog. Juda echter trekt nog op met God en blijft met de heiligen trouw. 4. In de moederschoot pakte hij zijn broer bij de hielen; in zijn kracht streed hij met God.

Met leugen omringt Efraïm Mij, en het huis van Israël doet dat met bedrog...... In Hosea 12 vinden we vergelijkingen met gebeurtenissen uit het leven van Jakob en als het hier om leugen en bedrog gaat dan denken we al gauw aan de manier waarop hij de zegen aan zijn vader ontfutselde. Toch is er verschil. Jakob en 'Rebekka deden dit om de belofte van God te verkrijgen die hem was toegezegd. Hij zocht, samen met zijn moeder, Gods plan te verwezenlijken, maar moest nog leren dat God in onmogelijke situaties wonderlijk kan voorzien. Bij Efraïm werd echter niet naar Gods wil gezocht, want die leefde in een verregaande afgodendienst, God speelde geen rol in hun denken. Ze waren ook hoogmoedig ..... hij verhief zich (Hosea 13:1),    

Juda echter trekt nog op met God en blijft met de heiligen trouw....... in Juda daarentegen wordt God nog gediend, al staat daar wel het woordje 'nog' tussen. De geschiedenis leert ons dat het ten kwade veranderde. 

Hosea 12:2 Efraïm is een herder van wind en jaagt heel de dag de oostenwind na, leugen en verwoesting vermeerdert hij. Met Assyrië sluiten zij een verbond, olie wordt naar Egypte gebracht.

Efraïm is een herder van wind en jaagt heel de dag de oostenwind na,......Efraïm wil van de wind leven. Degene op wie hij vertrouwt, dat is Assyrië, wordt met de oostenwind  vergeleken.

Met Assyrië sluiten zij een verbond.......Het tienstammenrijk is vol van die geweldige machtige mogendheden: Egypte in het zuiden en Assyrië in het oosten.

olie wordt naar Egypte gebracht........ Ze kopen de gunst van Egypte met olie, want Egypte heeft geen olijfbomen om olijfolie te produceren. Maar Hosea weet dat Gods plan al vast ligt. Die landen waar ze zo begerig naar kijken zullen hun vijanden zijn en hun land en volk ten gronde richten.

Hosea 12:3-7 De HEERE heeft een rechtszaak met Juda. Hij zal Jakob vergelden naar zijn wegen, Hij zal zijn daden op hem doen terugkeren. 4. In de moederschoot pakte hij zijn broer bij de hielen; in zijn kracht streed hij met God. 5. Hij streed met de Engel en overwon; wenend vroeg hij Hem om genade. In Bethel vond Hij hem, en daar sprak Hij met ons, 6. namelijk de HEERE, de God van de legermachten, HEERE is Zijn gedenknaam. 7. En u, bekeer u tot uw God, houd u aan goedertierenheid en recht, zie voortdurend uit naar uw God.

De HEERE heeft een rechtszaak met Juda. Hij zal Jakob vergelden naar zijn wegen..... eerder in dit hoofdstuk was God nog gematigd positief over Juda. Maar hier zien we dat God ook daar afval van het verbond ziet. Juda en Efraïm, het nageslacht van Jakob, hebben ieder vergelding van hun wegen nodig.

Twee gebeurtenissen in dit vers gaan in op hoogtepunten uit het leven van Jakob, de stamvader van Israël. "Hosea 12:4 In de moederschoot pakte hij zijn broer bij de hielen; in zijn kracht streed hij met God."  Door sommigen wordt dit negatief uitgelegd. Maar in Gods ogen wordt dit aan Jakobs nageslacht ten voorbeeld gesteld. Dat Jakob zijn broer vast hield bij de hiel heeft hem de naam 'hielenlichter' bezorgd, d.w.z. bedrieger. Zijn ouders hebben hem beslist niet zo'n naam gegeven. Het was Ezau, die een woordspeling /klankwisseling in het hebreeuws gebruikte, waardoor je ook aan het woord bedrieger kunt denken. Gen.27:36.

Het is een strijd die vanaf het ontstaan van zijn leven een sinistere rol speelde en die doorwerkt in de geslachten. Het feit dat Jacob in de baarmoeder zijn broer bij de hiel greep heeft te maken met:

Genesis 3:15 NBG51
En Ik zal vijandschap zetten tussen u en de vrouw, en tussen uw zaad en haar Zaad; dit zal u de kop vermorzelen en gij zult het de hiel vermorzelen.

Jacob zou de hiel van Ezau kunnen hebben vastgepakt om niet op zijn hoofd te worden getrapt, wat zijn dood had kunnen betekenen. Satan keert de zaken altijd om. Het was Rebekka duidelijk gemaakt dat er twee volken tegen elkaar streden in haar schoot. Die strijd is nog steeds gaande en zal toenemen. De geest van Amalek/Ezau is in Gaza en andere Israël omringende landen.
in zijn kracht streed hij met God. Hij streed met de Engel en overwon; wenend vroeg hij Hem om genade...... Jakob  heeft smekend en huilend vergeving gevraagd voor zijn gedrag. Jakob heeft de overwinning behaald door zwak te zijn. Hier geeft Hosea aanvullende gegevens. Jakob huilde en wilde niet loslaten voordat God hem met vergeving gezegend had. Vanuit die vergeving kom hij Ezau tegemoet gaan en heeft enorme aantallen vee aan Ezau teruggegeven. Die strijd met God was zo groots, dat zijn houding ook ten voorbeeld van zijn nageslacht is gegeven. Maar het is God zelf die het in hem heeft uitgewerkt. 

Namelijk de HEERE, de God van de legermachten, HEERE is Zijn gedenknaam...... hier wijst God op Zijn Naam YAHWEH! De God van de hemelse legermachten. Die Naam moeten ze gedenken en God roept ze op om tot bekering te komen, naar Hem uit te zien en goedertierenheid en recht te betrachten!

In Bethel vond Hij hem, en daar sprak Hij met ons....... toen Jakob op de vlucht was voor Ezau werd hij door God gevonden in Bethel. Hij zag de engelen op de hemelse ladder en bij die gelegenheid werd aan Jakob zijn nageslacht beloofd. En om dit nageslacht, alle twaalf stammen, wordt het woordje 'ons' gebruikt. Maar als we bedenken dat Bethel, d.w.z.  Huis van God (Gen.28:17), de plaats is geworden van de afgodische kalverendienst met de daaraan verbonden tempelprostitutie, dan begrijpen we hoe diep het volk gezonken is. Zo was het in de tijd van Hosea, evenzo in andere vormen in onze tijd. Toch is er toekomst voor dit volk in de Messias Yeshua, Gods Zoon! 

Het volk, een overblijfsel, dat door God tot heerlijkheid wordt gebracht, maar waarvan ook altijd weer velen verloren zijn gegaan.

Namelijk de HEERE, de God van de legermachten, HEERE is Zijn gedenknaam...... hier wijst God op Zijn Naam YAHWEH! De God van de hemelse legermachten. Die Naam moeten ze gedenken en God roept ze op om tot bekering te komen, naar Hem uit te zien en goedertierenheid en recht te betrachten! 

Hosea 12:8-12 Kanaän heeft een bedrieglijke weegschaal in zijn hand, hij houdt ervan af te persen. 9. Nog zegt Efraïm: Al ben ik rijk geworden, al heb ik voor mijzelf vermogen verworven, in al mijn inspanningen vinden zij bij mij geen ongerechtigheid, die zonde is. 10. Maar Ik ben de HEERE, uw God, sinds het land Egypte. Ik zal u weer in tenten doen wonen zoals in de dagen van de samenkomst. 11. En Ik zal tot de profeten spreken, en Ík zal de visioenen talrijk maken, en Ik zal door de dienst van de profeten in gelijkenissen spreken. 12. Was Gilead al ongerechtigheid, nu zijn zij helemaal nutteloos geworden. In Gilgal hebben zij stieren geofferd. Ook hun altaren zijn als steenhopen in de voren van de velden.

Kanaän heeft een bedrieglijke weegschaal in zijn hand, hij houdt ervan af te persen....... De naam Kanaän betekent in deze context een symbolische aanduiding voor 'handelsvolk', dat blijkt uit het vervolg waar Efraïm de hoofdrol speelt. De 10 stammen waren in het gebied van Kanaän gekomen en hadden van hen de afgodendienst en de bedriegelijke handelspraktijken overgenomen. Dat afpersen en geknoei met de weegschaal 'heeft ze geen windeieren gelegd'. Het was een welvarend handelsvolk geworden. 
Nog zegt Efraïm: Al ben ik rijk geworden........er was bij mij geen ongerechtigheid, die zonde is...... 

Het niet erkennen van zonde maakt het nog erger. Efraïm is trots, dat lazen we ook al in Hosea 7:10. Het goedpraten van zonde is overigens een trekje dat we overal tegenkomen. Maar bij God mag dat niet bestaan. 
Ik ben de HEERE, uw God,  Ik zal u weer in tenten doen wonen....... Sinds de uittocht van Egypte is YAHWEH hun God. Hiermee onderstreept de HEERE zijn autoriteit ver boven de trots en de leugens van Efraïm (Hosea 7:3,13) en in Hosea 13:1 wordt vermeld dat Efraïm zich verhief. Tijdens de uittocht woonde Israël in tenten en met de samenkomst wordt gerefereerd aan de ontmoeting op de Sinaï en later in de tabernakel. In die tijd woonde Gods volk in tenten.
Ze zullen ook weer in tenten wonen als ze naar het land van ballingschap worden uitgeleid. Of is hier ook nog een subtiele profetie in verwerkt die naar het Loofhuttenfeest in het Vrederijk verwijst? Tijdens dat feest wonen de Israëlieten ook in tenten.
Ik zal tot de profeten spreken, en Ík zal de visioenen talrijk maken...... de HEERE heeft steeds weer profeten gestuurd om te waarschuwen, Hij gaf visioenen, maar het had niet de uitwerking die je ervan zou verwachten. Toch zal God hen blijven waarschuwen en in gelijkenissen spreken, zolang ze in het land zijn, misschien zullen enkele Israëlieten het ter harte nemen en zich bekeren. Mogelijk slaat dit op het komende Koninkrijk van God, waar visioenen gezien worden (Joël 3:1). 

Was Gilead al ongerechtigheid, nu zijn zij helemaal nutteloos geworden..... Gilead is een oostelijk van de Jordaam gelegen gebied. Het is de streek waar de richters Jaïr, Jefta en de profeet Elia vandaan kwamen. In Hosea 6:8 wordt het een gebied met veel bloedsporen genoemd.   

In Gilgal hebben zij stieren geofferd....... Gilgal ligt vlakbij Jericho. Bij de intocht in het beloofde land werd daar een gedenkteken opgericht bestaande uit stenen uit de Jordaan. Gilgal is verworden tot een afgodische bedevaartplaats. (zie ook Hosea 4:15)

De ontrouw van beide plaatsen wordt geschetst als een soort tegenbeeld tegenover de trouw van van YAHWEH. Met een soort woordspeling kondigt Hosea Gods oordeel over die plaatsen van slechtheid en ontrouw aan: de altaren van Gilgal (betekent 'stenenkring') zullen worden als steenhopen ( תַּלְמֵ gallim).  Trouwens ook Gilead wordt 'steenhoop der getuigenis' genoemd.

Hosea 12:13 Jakob vluchtte naar het gebied van Syrië, Israël diende om een vrouw en om een vrouw hoedde hij vee. 14. Door een profeet heeft de HEERE Israël echter uit Egypte geleid en door een profeet werd het gehoed. 15. Efraïm echter heeft Hem tot zeer bittere toorn verwekt. Daarom zal Hij zijn vergoten bloed op hem laten neerkomen, zijn Heere zal hem zijn smaad vergelden.

Jakob vluchtte naar het gebied van Syrië.....  Syrië wordt ook Aram genoemd. Omdat Ezau zijn tweelingbroer wilde vermoorden, moest Jakob vluchten en dat betekende in ballingschap naar (As)Syrië gaan. Syrië ligt ten oosten van Israël, maar het rijk breidde zich later uit tot in het huidige Irak.

Israël diende om een vrouw en om een vrouw hoedde hij vee....... Omdat Jakob verliefd werd op Rachel, moest hij bij een boer (Laban) aan het werk om daarmee voor de bruid te betalen. Jakob moest het kleinvee van de boer verzorgen en daarmee had hij veel succes. Hij is toen voor zichzelf begonnen. Omdat dit voor problemen met Laban zorgde is hij met zijn beide vrouwen Rachel en Lea en hun kinderen weer naar Israël (Sichem) vertrokken. Toen er honger in het land kwam is het gezin van Jakob naar Egypte gevlucht.

een profeet heeft de HEERE Israël echter uit Egypte geleid en door een profeet werd het gehoed....... Na een verblijf van 430 jaar in Egypte leidde de profeet Mozes het volk door de woestijn naar Kanaän/Israël. 
Efraïm echter heeft Hem tot zeer bittere toorn verwekt....... Daarom zal Hij zijn vergoten bloed op hem laten neerkomen.... 'bloedschuld' is in de Bijbel iets waar de doodstraf op staat. Het vergoten bloed is vooral het bloed van de kinderen die aan de god Moloch zijn geofferd. Dat weegt bijzonder zwaar bij de HEERE. Hoeveel bloedschuld rust er ook niet op onze westerse maatschappij, maar ook op het verwesterde Israël van deze tijd, door de massale abortussen. Ook daarop rust een oordeel. Het zal op henzelf neerkomen..... tenzij er verzoening door het bloed van Yeshua aanvaard wordt vanuit een oprecht hart. Zo niet, dan zal God het aan hen vergelden met Zijn straf. En we weten dat dit de doodsstraf is. Het is LEVEN of DOOD, het is ZEGEN  of VLOEK.

Deuteronomium 30:19
Ik roep heden de hemel en de aarde tot getuigen tegen u: het leven en de dood heb ik u voorgehouden, de zegen en de vloek! Kies dan het leven, opdat u leeft, u en uw nageslacht,

Ida