English & other languages: click here!
Jesaja 3 - Slechte leiders en ijdele vrouwen
God zal Juda en Jeruzalem straffen vanwege hun ongehoorzaamheid aan Gods wet. De leiders zullen worden weggevoerd. Alle klassen van de Judese samenleving vallen onder het gericht. God straft ook vrouwen die alleen maar oog hebben voor pracht en praal. Maar Hij behoudt de rechtvaardigen die op Hem vertrouwen. Was in hoofdstuk 2 de profetie grotendeels verbonden aan het eindoordeel over de wereld, in dit hoofdstuk wordt de aandacht verlegd naar een eerder oordeel dat dit volk nog mee zal maken. Dit is tegelijk een voorafschaduwing van iets waar de wereld van onze tijd terdege rekening mee moet houden.
Jesaja 3:1-7 Want zie, de Heere, de HEERE van de legermachten gaat van Jeruzalem en Juda wegnemen steun en stut: elke steun van brood en elke steun van water, 2. held en strijdbare man, rechter en profeet, waarzegger en oudste, 3. hoofdman over vijftig en man van aanzien, raadsman, kundig vakman en scherpzinnig bezweerder. 4. Ik zal jongens aanstellen als hun vorsten, willekeur zal onder hen heersen. 5. Het volk zal elkaar in het nauw drijven, man tegen man, en eenieder tegen zijn naaste; jongens zullen de ouderen aanvallen, de geminachte de geëerde. 6. Ja, iemand zal zijn broer uit het huis van zijn vader vastgrijpen met de woorden: Jij hebt nog een mantel, wees leider over ons, en neem deze puinhoop onder je hoede. 7. Dan zal hij op die dag zijn stem verheffen en zeggen: Ik kan geen heelmeester zijn, en er is in mijn huis geen brood en geen mantel; stel mij daarom niet aan als leider van het volk.
Want zie, de Heere, de HEERE van de legermachten gaat van Jeruzalem en Juda wegnemen steun en stut: brood en water...... - het woordje 'want' waarmee dit hoofdstuk begint geeft aan dat het geschrevene een vervolg is op de oordelen in hoofdstuk 2. De basisbehoeften water en brood zullen worden weggenomen en dat houdt in dat er voedselschaarste en honger komt. Dat is heel ernstig.
held en strijdbare man, rechter en profeet, waarzegger en oudste, hoofdman over vijftig en man van aanzien, raadsman, kundig vakman en scherpzinnig bezweerder...... behalve het voedsel en levensonderhoud worden er ook mensen weggenomen die de maatschappij draaiende houden. Dat is evengoed ernstig. Ze zullen door de vijand worden meegenomen ten gunste van de welvaart in het land van de vijand. In plaats van hen zullen onervaren, roekeloze jongeren de taken overnemen. God zal jongens aanstellen als hun vorsten, willekeur zal onder hen heersen. Er gebeurt nog veel meer. Er zal onrust, strijd en chaos onder de bewoners zijn. Ze worden elkaar tot last, stellen elkaar verantwoordelijk en geven elkaar de schuld. Er is geen respect meer voor ouderen en degenen die respect verdienen. Voor al deze dingen waarschuwt Jesaja zijn volksgenoten. Het is verbijsterend hoe realistisch de profeet hier de gevolgen van een totale ineenstorting van de staat weet te beschrijven.
Jesaja 3:8-12 Want Jeruzalem is gestruikeld en Juda is gevallen, omdat hun woorden en daden tegen de HEERE zijn, doordat zij de blik van Zijn heerlijkheid tergen. 9. Hun gelaatsuitdrukking getuigt tegen hen. Zoals Sodom maken zij hun zonden openlijk bekend, zij verbergen ze niet. Wee hun ziel, want zij doen zichzelf kwaad aan. 10. Zeg de rechtvaardige dat het hem goed zal gaan, dat hij de vrucht van zijn daden zal eten. 11. Wee de goddeloze, het zal hem slecht vergaan, want wat zijn handen verdienen, zal hem aangedaan worden. 12. De onderdrukkers van Mijn volk zijn kinderen, en vrouwen heersen over hen. Mijn volk, wie u leiden, misleiden u, en zij brengen de richting van uw paden in de war.
Jeruzalem is gestruikeld en Juda is gevallen, omdat hun woorden en daden tegen de HEERE zijn....... de anarchie die in Israél is ontstaan heeft te maken met een hoogmoedig verzet tegen YHWH en zijn geboden, en daardoor een verdorven levenswandel. Dit blijkt uit hun 'woorden en daden'.
zij tergen de blik van Zijn heerlijkheid ....... dit duidt zelfs op een brutale houding ten opzichte van de Heilige God. Waar men onder elkaar al geen respect meer heeft, heeft men dat ook niet meer ten aanzien van God. Hoe ver zijn ze afgeweken. Yeshua bad in het Hogepriesterlijk gebed:
Johannes 17:24 Vader, Ik wil dat waar Ik ben, ook zij bij Mij zijn die U Mij gegeven hebt, opdat zij Mijn heerlijkheid zien, die U Mij gegeven hebt, omdat U Mij hebt liefgehad vóór de grondlegging van de wereld.
Wat zou Yeshua graag Zijn heerlijkheid tonen aan Zijn geliefden. Wat zal het heerlijk zijn om Hem zo te ontmoeten. Maar hier gaat Zijn volk zo zeer in tegengestelde richting dat ze God zelfs tergen, uitdagen om Zijn heerlijkheid.
Hun gelaatsuitdrukking getuigt tegen hen....... je kunt het soms van de gezichten aflezen dat je met slechte, zondige mensen te doen hebt.
Zoals Sodom maken zij hun zonden openlijk bekend, zij verbergen ze niet....... hetzelfde merken we in onze tijd. Zonden werden voorheen vaker in het verborgen gedaan. Er was nog zondebesef. Maar steeds meer, naarmate men zich aan satans verleidingen overgeeft, durft men ronduit te zeggen wat men tegen Gods geboden in praktiseert. Ook het feit dat er steeds meer medestanders in het kwaad komen, maakt het makkelijker om je niet meer te hoeven schamen. Zo vervaagt het zondebesef. De grootste oorzaak is dat men niet meer met God en Zijn Woord leeft. Maar zoals over Sodom het oordeel kwam zo is het ook over Israël gekomen en zal het vervolgens over de aarde komen. Zo doen ze zichzelf kwaad aan! Wie zo leeft rekent de Bijbel onder de goddelozen, ook al behoor je tot Israël, ook al behoor je tot de kerk.
Toch staat er midden tussen deze oordeelprediking een bemoedigend woord:
Jesaja 3:10 Zeg de rechtvaardige dat het hem goed zal gaan, dat hij de vrucht van zijn daden zal eten.
De belofte van voorspoed voor de rechtvaardigen wordt temidden van het oordeel herhaald, zoals dat ook in Jesaja 1:19-20 beschreven werd. Dat is het gevolg van onze houding in deze tijd voorafgaand aan het oordeel:
Filippenzen 2:15-16 opdat u onberispelijk en oprecht zult zijn, kinderen van God, smetteloos te midden van een verkeerd en ontaard geslacht, waaronder u schijnt als lichten in de wereld, 16. door vast te houden aan het Woord van het leven.
De onderdrukkers van Mijn volk zijn kinderen, en vrouwen heersen over hen...... ook dat is oordeel. Wat in Jes. 3:3-4 als oordeel werd aangekondigd lijkt hier al profetisch werkelijkheid te zijn. Dat vrouwen heersen blijkt vaak nodig te zijn als mannen verstek laten gaan. Sommige vrouwen deden dat op een prima wijze: zoals Debora (Richteren 4-5) en Esther. Het is ook niet zo dat een vrouw dat niet kan, maar een vrouw die zonder haar 'hoofd' handelt is voor satan een gemakkelijke prooi voor verleiding.
Dat geldt ook voor mannen en alleenstaande vrouwen die zonder hun 'Hoofd' handelen. Satan weet precies de technieken te hanteren om de mensheid te misleiden. In Israël, maar ook in Nederland.
1 Timotheüs 2:14 En niet Adam is misleid, maar de vrouw is, toen zij misleid werd, tot overtreding gekomen.
Mijn volk, wie u leiden, misleiden u, en zij brengen de richting van uw paden in de war...... de HEER verkondigt en herhaalt Zijn oordeel over Juda, dat ze incompetent en goddeloos leiderschap hebben gekregen. Niettemin wordt Israël nog aangesproken met 'Mijn volk'. Het oordeel is bedoeld om Israël te louteren om te komen tot een heilig priesterschap.
Jesaja 3:13-15 De HEERE staat gereed om Zijn rechtszaak te voeren, en Hij staat klaar om over de volken recht te spreken. 14. De HEERE gaat in het gericht met de oudsten van Zijn volk en de vorsten ervan. Ú hebt immers deze wijngaard verbrand, en wat u geroofd hebt van de armen, bevindt zich in uw huizen. 15. Welk recht hebt u om Mijn volk te vertrappen en de armen te vermorzelen? spreekt de Heere, de HEERE van de legermachten.
De HEERE staat gereed om Zijn rechtszaak te voeren....... in de Statenvertaling staat: "De HEERE stelt Zich om te pleiten"..... bij het procederen over volken komen vanzelfsprekend de'voors' en 'tegens' aan de orde. De oudsten en de vorsten zullen zich moeten verantwoorden voor God. Ook in het Nieuwe Testament is zo'n rechtszaak aangekondigd: Mattheüs 23:31-46.
Ú hebt immers deze wijngaard verbrand, en wat u geroofd hebt van de armen, bevindt zich in uw huizen........
hier horen we de beschuldiging. Het zouden de pachters van Gods wijngaard moeten zijn maar ze hebben er een 'zooitje' van gemaakt. Zelf zijn ze voorspoedig en van alles voorzien, maar dat ging wel ten koste van hen die nu verarmd zijn. Het is treurig gesteld met het geestelijk klimaat in Juda. Van dorre, door de zon verbrande ranken kan de Landman geen vrucht verwachten. De profeten Jesaja, Jeremia, Micha en anderen kwamen bij de pachters om naar de opbrengst te informeren. Dan spreekt de HEERE Zebaoth: "Welk recht hebt u om Mijn volk te vertrappen en de armen te vermorzelen?" Het rechtvaardige plan van God is door de leiders van het volk in zijn tegendeel omgekeerd. En wie moesten dat ontgelden? De armen. Maar God geeft Zijn plan niet op. Hij zal Zijn volk oordelen, dat wil zeggen louteren. Het is een pijnlijk proces. Maar met het overblijfsel zal Hij steeds weer opnieuw beginnen, zodat het uiteindelijk zal uitmonden in een heilig volk waarin Hij welbehagen heeft.
Jesaja 3:16 Verder zegt de HEERE: Omdat de dochters van Sion uit de hoogte doen, met uitgestrekte hals lopen, met de ogen lonken, met kleine pasjes lopen, en hun enkelringen laten rinkelen, 17. daarom zal de Heere de schedel van de dochters van Sion schurftig maken, en hun schaamdelen zal de HEERE ontbloten.
Omdat de dochters van Sion uit de hoogte doen....... In deze verzen spreekt God Zijn afschuw uit over het gedrag van de Israëlische vrouwen en meisjes. Hij verwijt de vrouwen dat ze trots zijn en zich verleidelijk kleden. Ze zijn vol zelfliefde en vinden zichzelf geweldig knap.
Met uitgestrekte hals…..Ze steken hun hoofden verwaand omhoog. Ze trippelen rond om op te vallen. Het hoofdhaar, de schoonheid van een vrouw, zal afvallen, zoals dat ook gebeurt bij iemand die schurft heeft. Hun 'kroon' zal een schurftkorstje zijn. De HEERE zal hun schaamdelen ontbloten. Het woord ‘schaamdelen’ kan ook vertaald worden met ‘voorhoofd’. Kaalheid en naaktheid zijn voor een vrouw diep vernederend. En dat, terwijl ze de prachtige titel 'dochter van Sion' draagt.
Jesaja 3:18-23 Op die dag zal de Heere de mooiste sieraden wegnemen: de enkelringen, de voorhoofdbanden, de maantjes, 19. de oorhangers, de armbanden, de sluiers, 20. de hoofddoeken, de enkelkettinkjes, de gordels, de reukflesjes, de amuletten, 21. de ringen, de neusringen, 22. de feestkleren, de mantels, de omslagdoeken, de tasjes, 23. de handspiegels, de onderkleding, de mutsen en de sluiers.
Op die dag zal de Heere de mooiste sieraden wegnemen..........Er worden vervolgens allerlei kledingstukken en sieraden uit die tijd opgesomd. Het gaat dan vooral om de luchtige en uitdagende kleding en de versieringen aan voorhoofd, de oren, de enkels en de handen. Zelfs de onderkleding speelde een rol in het zichzelf presenteren. Maar ook de tasjes, spiegeltjes en de parfumflesjes. De 'balsem van Gilead' was heel bekend, vooral om zijn genezende werking. Esther werd als onderdeel van een schoonheidsbehandeling „zes maanden met balsemolie” gemasseerd voordat ze voor de Perzische koning Ahasveros verscheen (Esther 1:1; 2:12). Het leven van de vrouwen en meisjes draaide om het uiterlijk. Maar van binnen was het leeg en verwerpelijk. Hoe konden zij zo als moeder hun kinderen opvoeden tot trouwe dienstknechten van God?
Het is niet de bedoeling van deze woorden dat we alle sierraden en schoonheidsmiddelen van vrouwen als zondig zien. Vergelijk het eens met de geschenken die Eliëzer meebrengt voor Rebekka, nadat zij heeft aangegeven dat zij de vrouw wil worden van Izaäk. Dit staat beschreven in Genesis 24:53. De Bijbel veroordeelt dit niet, integendeel, deze hele geschiedenis verloopt volgens Gods plan. Het gaat erom in welke context deze middelen gebruikt worden. Het beeld van de bruid die zich voor haar Man versiert verwijst naar een geestelijke werkelijkheid. Maar daarvoor gebruikt God geen zondige voorbeelden. De opsmuk van de vrouwen van Sion kunnen we zien in het kader van het zich losmaken van YHWH. Waar het hier in Jesaja 3 om gaat is dat deze vrouwen uit zijn op seksuele verleiding, die bovendien deel uitmaakte van de afgodendienst. Gelovige vrouwen moeten
niet hun kracht zoeken in hun uiterlijke verschijning, maar in hun innerlijke kracht door de inwoning van Christus (Gal. 2:20-21).
1 Petrus 3:3-5 Uw sieraad moet niet bestaan in iets uiterlijks: het vlechten van het haar, het dragen van gouden sieraden of het aantrekken van mooie kleren; maar uw sieraad moet zijn de verborgen mens van het hart, met het onvergankelijke sieraad van een zachtmoedige en stille geest, die kostbaar is voor God. Want zo tooiden zich voorheen ook de heilige vrouwen, die op God hoopten, en hun eigen mannen onderdanig waren.
Jesaja 3:24-26 Dan zal er in plaats van balsemgeur stank zijn, en er zal een touw zijn in plaats van een gordel, kaalheid in plaats van haarvlechten, het aandoen van een rouwgewaad in plaats van een pronkgewaad, een brandmerk in plaats van schoonheid. 25. Uw mannen zullen door het zwaard vallen en uw helden in de strijd. 26. Haar poorten zullen treuren en rouwen. Als alles haar ontnomen is, zal zij neerzitten op de aarde.
Dan zal er in plaats van balsemgeur stank zijn..... In plaats van...In plaats van...In plaats van...In plaats van...in plaats van: de HEER zal hun opsmuk vervangen door de tekenen van gevangenschap en vernedering. Ze zullen de stank, de kaalheid, de brandmerken en de algemene ontbering van gevangenschap ondergaan. Vooral het woord 'brandmerk' spreekt tot onze verbeelding als we aan die verschrikkelijke Holocaust denken.
Wat goed is het om te bedenken dat de uitdrukking 'in plaats van' door Jesaja ook in andere zin geprofeteerd wordt:
Jesaja 60:15 In plaats van dat u verlaten en gehaat bent geweest, zodat niemand door u heen trok, zal Ik u tot een eeuwige glorie maken, tot een vreugde van generatie op generatie.
Jesaja 60:17 In plaats van koper zal Ik goud brengen, In plaats van ijzer zal Ik zilver brengen, In plaats van hout koper, In plaats van stenen ijzer.
Jesaja 61:3 om aangaande de treurenden van Sion te beschikken dat hun gegeven zal worden sieraad In plaats van as, vreugdeolie In plaats van rouw, een lofgewaad In plaats van een benauwde geest, opdat zij genoemd worden eiken van de gerechtigheid, een planting door de HEERE, om Hem te verheerlijken.
Jesaja 61:7 In plaats van uw dubbele schaamte en schande zullen zij juichen over hun deel.
Een prachtige verzameling van uitspraken die Jesaja in de naam van YHWH deed. Dat is om te beseffen dat er hoop is! Maar helaas is het nog niet zover in dit hoofdstuk. Dit wordt werkelijkheid als Gods Koninkrijk op aarde doorbreekt.
Uw mannen zullen door het zwaard vallen en uw helden in de strijd........ de reden waarom de dochters van Sion zo van alle luxe en opsmuk hielden, was zonder twijfel dat het hen aantrekkelijker maakte voor mannen. Ze hadden het gevoel dat ze mannen op die manier konden 'aantrekken'. Maar deze goddeloze liefde voor luxe en opsmuk had juist het verlies van hun mannen tot gevolg. Hun sieraad had moeten zijn: 'in de verborgen mens van het hart, met het onvergankelijke sieraad van een zachtmoedige en stille geest, die kostbaar is voor God': (1 Petrus 3:3-4).
Haar poorten zullen treuren en rouwen....... De stad zal met de grond gelijk worden gemaakt. Voor „haar poorten (de poorten van Sion - de openbare gebouwen)” zal het een tijd zijn om te „treuren en te rouwen”. Wat ziet alles er woest, verlaten en troosteloos uit. Alsof de stad huilt.....
Als alles haar ontnomen is, zal zij neerzitten op de aarde...... de vrouwen en meisjes hebben nu geen mannen meer. Ze hebben niets meer om voor te leven. God heeft hen alles ontnomen. Maar met de bedoeling dat er bekering zal volgen. Als we nu het eerste vers van het volgende hoofdstuk lezen begrijpen we de verdrietige context van dit vers.
Jesaja 4:1 Op die dag zullen zeven vrouwen één man vastgrijpen en zeggen: Ons eigen brood zullen wij eten en met onze eigen kleren zullen wij ons kleden. Laat ons slechts uw naam mogen dragen. Neem onze smaad weg!
Ida